DE ACADEMIE
De woordenlijsten
De woordenschat van onze jongeren blijkt te beperkt en is dringend toe aan uitbreiding. DE ACADEMIE gaat daar bij helpen!
Het gaat om woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen die nog steeds volop gebruikt worden in goede kranten, serieuze nieuws- en actualiteitenprogramma's en gesprekken van een zeker niveau, maar die bij de jongste generatie nauwelijks meer bekend zijn. Eenieder die zich daar zorgen over maakt en met zijn of haar kennis kan bijdragen aan onderstaande lijst van 'bedreigde woorden' kan zich aansluiten bij DE ACADEMIE.
Met de onmisbare inbreng van DE ACADEMIE: Cedric P., Collin H., David R., Flores B., Freek E., Gijs R., Jelle Z., Jeroen A., Job A., Kian P., Leeuwe vdn H., Paul S., Philip S., Pit D., Stijn B., Thomas M., Tobias O. en Youp D.
De alfabetische lijst.
De klemtoon ligt bij het onderstreepte gedeelte van het woord. Omkaderde zinsdelen zijn vaste uitdrukkingen, typische formuleringen.
à
= 1) voor zoveel (geld) per stuk
Vier kokosnoten à € 1,85. = Vier kokosnoten die per stuk € 1,85 kosten.
ENGELS: at (€ 1,85)
= 2) tussen ... en ...
Er lagen zo'n 15 à 20 ballen op het dak.
ENGELS: (15) to (20) ; (15) or (20)
AA
= Anonieme Alcoholisten
xxx
aanw.vnw.
= aanwijzend voornaamwoord
xxx
ABN
= het Algemeen Beschaafd Nederlands = het "nette", officiële Nederlands (maar pas op: verouderde term!)
"In dit huis spreken wij ABN!", riep mijn vader boos toen ik - tegen de huisregels in - tijdens het avondeten in dialect met mijn broertje aan het kletsen was.
BIJZ.: Deze afkorting en naam is sinds ca. 1970 vervangen door AN = Algemeen Nederlands. - SYNON.: Standaardnederlands (let op: met beginhoofdletter en als één woord). Ook mag: standaard Nederlands of de Nederlandse standaardtaal - ENGELS: standard Dutch
ESPERANTO: normlingvo nederlanda
A.D.
= Anno Domini (= letterl.: in het jaar van onze Heer)= in het jaar ... (dus na Chr.)
Karel V is geboren in 1500 A.D.
ENGELS: AD
ADD
= Attention Deficit Disorder
xxx
adh
= aanbevolen dagelijkse hoeveelheid
xxx
ADHD
= Attention Deficit Hyperactivity Disorder
xxx
a.d.h.v.
= aan de hand van = gebruikmakend van ...
xxx
a.d.z.
= als daar zijn = zoals hier verder wordt genoemd
Het feest was niet goedkoop. Er waren nogal wat kosten, a.d.z.: zaalhuur, personeelskosten, verzekering, etc.
AED
= automatische externe defibrillator = draagbaar toestel waarmee een EHBO'er kan helpen bij een hartstilstand. Porta heeft er ook een.
xxx
afd.
= afdeling
xxx
afk.
= afkorting
xxx
afz.
= afzender
xxx
a.g.v.
= als gevolg van
xxx
a.h.w.
= als het ware = alsof het zo is
Het tapijt was zó zacht, hij liep a.h.w. op lucht.
a.i.
= ad interim = vervangend, in de tussentijd, voorlopig
Op de kantoordeur van de tijdelijke vervanger stond: P. Jansen, directeur a.i.
alg.
= algemeen
xxx
a.m.
= ante meridiem = voor de middag
xxx
ESPERANTO: atm. = antaŭtagmeze (niet nodig bij tijdstippen want in het Esperanto wordt de 24-uursklok gebruikt).
AN
= het Algemeen Nederlands = het "nette", officiële Nederlands
"In dit huis spreken wij AN!", riep mijn vader boos toen ik - tegen de huisregels in - tijdens het avondeten in dialect met mijn broertje aan het kletsen was.
BIJZ.: Vóór ca. 1970 werd de afkorting en naam ABN = Algemeen Beschaafd Nederlands gebruikt. - SYNON.: Standaardnederlands (let op: met beginhoofdletter en als één woord). Ook mag: standaard Nederlands of de Nederlandse standaardtaal - ENGELS: standard Dutch
ESPERANTO: normlingvo nederlanda
ANP
= Algemeen Nederlands Persbureau
xxx
AOW
= Algemene Ouderdomswet; (vaak wordt hiermee het geld bedoeld dat een gepensioneerde - dankzij deze wet - van de overheid ontvangt, los van eventueel pensioen)
Het lukt mijn oma prima om rond te komen (= te leven van) van haar AOW, ook al is het niet veel.
a.s.
= aanstaande = de eerstkomende ...
Zij komt a.s. vrijdag weer terug.
a.u.b.
= alstublieft
xxx
ESPERANTO: bv. = bonvolu
AVG
= Algemene verordening gegevensbescherming
Omdat via Internet en social media je privégegevens heel makkelijk door anderen kunnen worden gepikt, moet ook de school
bcc
= blind carbon copy
xxx
c.q.
= casu quo = in het gegeven geval
xxx
XXX
= xxx
xxx
XXX
= xxx
xxx
XXX
= xxx
xxx
XXX
= xxx
xxx
XXX
= xxx
xxx
XXX
= xxx
xxx
o.l.v.
= onder leiding van
xxx
XXX
= xxx
xxx
XXX
= xxx
xxx
XXX
= xxx
xxx
XXX
= xxx
xxx
XXX
= xxx
xxx
XXX
= xxx
xxx
XXX
= xxx
xxx
XXX
= xxx
xxx
De klemtoon ligt bij het onderstreepte gedeelte van het woord. Omkaderde zinsdelen zijn vaste uitdrukkingen.